MÁCH BẠN MẸO NHỚ DỄ DÀNG CÁC NHÁNH CỦA THẦN KINH MẶT(VII)

Liệt dây thần kinh mặt hay liệt thần kinh số VII, còn gọi là liệt mặt, là tình trạng phổ biến mà người làm y tế gặp phải. Do đó, nắm vững kiến thức về các nhánh của thần kinh mặt sẽ giúp ích rất nhiều cho quá trình chẩn đoán và điều trị. Dưới đây là tổng quan về chức năng, đường đi, và cách dễ nhớ các nhánh của thần kinh mặt, đặc biệt là cho những ai đang học hoặc làm việc trong ngành y.

1. Tổng Quan Về Các Nhánh Của Thần Kinh Mặt

mach-ban-meo-nho-de-dang-cac-nhanh-cua-than-kinh-mat-vii

Thần kinh mặt (dây VII) là dây thần kinh hỗn hợp, gồm chức năng vận động, cảm giác và phó giao cảm. Về cơ bản, nó đảm nhận việc điều khiển các cơ trên khuôn mặt, như khi bạn cười, buồn, giận dữ hay thất vọng. Ngoài ra, dây thần kinh mặt còn có vai trò cảm giác vị giác cho 2/3 trước của lưỡi và tăng tiết nước bọt cùng nước mắt.

Một trong những mẹo nhớ các nhánh của thần kinh mặt là hình dung chúng như một bàn tay tỏa ra từ gốc. Khi đi ra khỏi sọ vào vùng mặt, thần kinh mặt chia thành 5 nhánh chính như sau:

  • Nhánh Thái Dương (Temporal Branch): Điều khiển các cơ vùng trán, giúp nhăn trán hoặc nâng phần trên của khuôn mặt.

  • Nhánh Gò Má (Zygomatic Branch): Kiểm soát các cơ xung quanh mắt, hỗ trợ việc nhắm mắt.

  • Nhánh Miệng (Buccal Branch): Chi phối các cơ quanh mũi và môi trên, hỗ trợ các biểu cảm liên quan đến vùng mũi và miệng.

  • Nhánh Hàm Dưới (Marginal Mandibular Branch): Điều khiển cơ môi dưới, đóng vai trò trong cử động của môi dưới.

  • Nhánh Cổ (Cervical Branch): Chi phối các cơ vùng cằm, đặc biệt là các cơ dưới cằm.

>>>Xem thêm: Sinh viên Y1,Y2 học những môn gì?

2. Triệu Chứng Khi Các Nhánh Thần Kinh Mặt Bị Tổn Thương

Khi có tổn thương đến các nhánh của thần kinh mặt, bệnh nhân thường biểu hiện triệu chứng liệt Bell, tức là liệt mặt do tổn thương các nhánh thần kinh sau khi dây VII đã đi ra khỏi sọ. Tình trạng này làm mất chức năng của các cơ ở một nửa mặt, khiến môi miệng bị kéo lệch sang bên lành và mắt bên liệt không nhắm kín. Một số bệnh nhân còn gặp tình trạng mất vị giác hoặc giảm cảm giác vị giác.

Nguyên Nhân Gây Tổn Thương Thần Kinh Mặt

Các nhánh của thần kinh mặt có thể bị tổn thương bởi nhiều nguyên nhân, phổ biến nhất là nhiễm virus, chấn thương hoặc viêm. Tổn thương thường xảy ra sau tai nạn hoặc viêm nhiễm vùng tai và có thể ảnh hưởng đến một hoặc nhiều nhánh thần kinh. Trong trường hợp này, khả năng phục hồi phụ thuộc vào mức độ tổn thương và điều trị kịp thời.

>>>Xem thêm: Bí quyết đạt A+ môn giải phẫu

3. Mẹo Nhớ Các Nhánh Của Thần Kinh Mặt

mach-ban-meo-nho-de-dang-cac-nhanh-cua-than-kinh-mat-vii

Để dễ dàng ghi nhớ các nhánh của thần kinh mặt, bạn có thể sử dụng một vài mẹo sau:

Ghi nhớ qua hình ảnh bàn tay: Tưởng tượng dây thần kinh mặt giống như bàn tay với 5 ngón tay là các nhánh thần kinh.

Dùng câu mnemonics: Một số câu đơn giản như “Tiền Giang Mai Hà Cổ” (Thái Dương - Gò Má - Miệng - Hàm Dưới - Cổ) có thể giúp bạn ghi nhớ tuần tự các nhánh của thần kinh mặt.

>>>Xem thêm: Sinh viên Y1, Y2 đọc sách gì?

4. Phương Pháp Thăm Khám Lâm Sàng Thần Kinh Mặt

mach-ban-meo-nho-de-dang-cac-nhanh-cua-than-kinh-mat-vii

Trong thăm khám lâm sàng, để đánh giá tình trạng tổn thương các nhánh của thần kinh mặt, bác sĩ có thể áp dụng những cách sau:

Quan sát ở tư thế tĩnh: Để bệnh nhân ngồi thoải mái, mắt nhìn thẳng. Quan sát sự cân xứng giữa môi, nhân trung, các nếp nhăn và mắt để kiểm tra dấu hiệu liệt hoặc sụp mí.

Quan sát ở tư thế động: Yêu cầu bệnh nhân nhăn trán, nhíu mày để xem có nhánh thái dương nào bị liệt không. Tiếp đó, bảo bệnh nhân nhe răng, cười để đánh giá sự cân xứng của các cơ quanh miệng.

>>>Xem thêm: 1001 câu trắc nghiệm môn giải phẫu có đáp án chi tiết

5. Vai Trò của Các Nhánh Thần Kinh Mặt Trong Phục Hồi Chức Năng

Các nhánh của thần kinh mặt đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi chức năng sau tổn thương. Một khi các nhánh thần kinh mặt bị tổn thương, việc thực hiện các bài tập phục hồi giúp tăng cường sự linh hoạt của các cơ mặt và giúp cải thiện phần nào chức năng của các nhánh này.

Meduc hy vọng những chia sẻ trên sẽ là kiến thức hữu ích dành cho bạn. Comment ngay bên dưới những chủ đề bạn đang quan tâm cho tụi giải đáp nhé.

Stk duy nhất: 9339308997, Vietcombank, NGO NGHIA DUC

Zalo/ Sđt: 0339.308.997

ĐĂNG KÝ NHẬN EMAIL
Đăng ký để nhận những kiến thức về y khoa được gửi qua email từ MedUC (Hoàn toàn miễn phí)
Gửi Yêu Cầu
CÂU HỎI THƯỜNG GẶP
"Tất cả tài liệu được up lên tại Meduc.vn, với mục tiêu giúp bạn có thể học mọi lúc mọi nơi, mọi nơi và hoàn toàn miễn phí. Nếu có vấn đề liên quan tới bản quyền xin phép liên hệ tới mail: Meduc.vn@gmail.com để được hỗ trợ. Chân thành cám ơn"
Notice (8): Undefined index: image_avatar [/home/kbbcutgf/public_html/tmp/cache/views/fbd3260556164def73f4e4e72b6c21bfc44b2db3_0.file.view_tacgia.tpl.php, line 36]
Notice (8): Undefined index: ArticlesContent [/home/kbbcutgf/public_html/tmp/cache/views/fbd3260556164def73f4e4e72b6c21bfc44b2db3_0.file.view_tacgia.tpl.php, line 36]
Notice (8): Trying to access array offset on value of type null [/home/kbbcutgf/public_html/tmp/cache/views/fbd3260556164def73f4e4e72b6c21bfc44b2db3_0.file.view_tacgia.tpl.php, line 36]
Tác giả

Bài viết liên quan

Giải Phẫu
Sinh Lý
Tiếng anh y khoa
Hóa Sinh
Nội Khoa
Ngoại khoa
sản khoa
Nhi Khoa
Khóa ECG