6 LOẠI SỐC THƯỜNG GẶP KHI ĐI LÂM SÀNG Y KHOA

Sốc là một tình trạng y khoa nguy kịch, xảy ra khi sự tưới máu không đủ cung cấp oxy cho các mô, dẫn đến rối loạn chuyển hóa và đe dọa trực tiếp đến sự sống còn của cơ thể. Đối với sinh viên y khoa khi đi lâm sàng, việc hiểu rõ cơ chế và phân loại các loại sốc là kỹ năng quan trọng để nhận diện và xử trí kịp thời. O bài viết này MedUC sẽ cung cấp cho sinh viên cái nhìn tổng quan về 6 loại sốc thường gặp, giúp bạn tự tin hơn trong thực hành và học tập lâm sàng.

1. Sốc Giảm Thể Tích - Loại Sốc Thường Gặp Khi Đi Lâm Sàng

Sốc giảm thể tích xảy ra khi cơ thể mất một lượng lớn máu hoặc dịch, dẫn đến giảm thể tích tuần hoàn và thiếu oxy tại các mô. Nguyên nhân phổ biến bao gồm xuất huyết nặng (do chấn thương, phẫu thuật, vỡ tạng), mất nước nghiêm trọng (tiêu chảy, nôn mửa kéo dài, sốt cao), và bỏng nặng (gây mất dịch qua da, rối loạn điện giải). Các triệu chứng điển hình là huyết áp giảm, mạch nhanh, yếu, da nhợt nhạt, lạnh, ẩm, khát nước, chóng mặt, hoặc lú lẫn. Hiểu rõ cơ chế và xử trí sốc giảm thể tích là kỹ năng quan trọng cho sinh viên y khoa khi đi lâm sàng, giúp nâng cao hiệu quả điều trị và đảm bảo an toàn tính mạng bệnh nhân.

>>>Xem thêm: Sinh viên Y3,Y4 học những môn gì?

2. Sốc Tim

Sốc tim là một dạng sốc nguy kịch xảy ra khi tim mất khả năng bơm máu hiệu quả, dù thể tích máu vẫn đủ. Nguyên nhân chính thường bao gồm nhồi máu cơ tim, suy tim nặng, hoặc loạn nhịp tim, khiến cung lượng tim giảm nghiêm trọng. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu máu và oxy toàn thân, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của các cơ quan.

Khi đi lâm sàng, sinh viên y khoa cần nắm rõ cách nhận diện sốc tim qua các triệu chứng như huyết áp thấp, mạch yếu, da lạnh, ẩm, và khó thở. Hiểu rõ cơ chế bệnh và xử trí kịp thời là kỹ năng quan trọng để đảm bảo hiệu quả điều trị, nâng cao cơ hội sống cho bệnh nhân.

>>>Xem thêm: Bí kíp học ECG hiệu quả

3. Sốc Tắc Nghẽn

6-loai-soc-thuong-gap-khi-di-lam-sang-y-khoa

Sốc tắc nghẽn là tình trạng sốc nghiêm trọng do sự cản trở vật lý trong dòng máu của hệ tuần hoàn. Các nguyên nhân phổ biến bao gồm thuyên tắc phổi (tắc nghẽn động mạch phổi), chèn ép tim (do tràn dịch màng ngoài tim) và tràn khí màng phổi áp lực. Những tình trạng này gây cản trở sự trở về của máu tĩnh mạch hoặc làm giảm cung lượng tim, dẫn đến tình trạng tưới máu không đủ cho các mô và cơ quan trong cơ thể.

Đối với sinh viên y khoa khi đi lâm sàng, việc nhận diện nhanh các dấu hiệu của sốc tắc nghẽn và phối hợp điều trị kịp thời là kỹ năng thiết yếu để đảm bảo tính mạng bệnh nhân, nhất là trong các tình huống cấp cứu.

4. Sốc Thần Kinh

Sốc thần kinh là một loại sốc phân phối xảy ra do mất trương lực giao cảm, dẫn đến giãn mạch rộng rãi và giảm sức cản mạch hệ thống. Nguyên nhân phổ biến nhất là chấn thương tủy sống, đặc biệt ở các đoạn cổ hoặc ngực cao. Điều này gây ra tình trạng hạ huyết áp nghiêm trọng, nhưng khác với các loại sốc khác, nhịp tim thường chậm thay vì tăng nhanh.

Khi đi lâm sàng, sinh viên y khoa cần chú ý đến dấu hiệu đặc trưng như da ấm, nhịp tim chậm và hạ huyết áp. Hiểu rõ cơ chế và xử trí sốc thần kinh là kỹ năng quan trọng để đảm bảo khả năng ứng phó nhanh chóng, kịp thời trong các trường hợp cấp cứu.

>>>Xem thêm: Bí Quyết Đi Lâm Sàng Học Được Nhiều Kinh Nghiệm

5. Sốc Phản Vệ

Sốc phản vệ là một phản ứng dị ứng nghiêm trọng gây giãn mạch rộng rãi và tăng tính thấm mao mạch. Các tác nhân gây kích thích phổ biến bao gồm côn trùng đốt, thực phẩm và thuốc. Sốc thường khởi phát nhanh chóng của các triệu chứng như hạ huyết áp, co thắt phế quản và phù mạch, đòi hỏi can thiệp ngay lập tức.

6. Sốc Nhiễm Khuẩn

Sốc nhiễm khuẩn là một dạng sốc phân phối, phát sinh từ phản ứng viêm toàn thân đối với nhiễm trùng. Tình trạng này gây ra giãn mạch, tăng tính thấm của mao mạch và hạ huyết áp nghiêm trọng. Phản ứng của cơ thể trước nhiễm trùng dẫn đến thiếu oxy mô rộng rãi, gây ra rối loạn chức năng của các cơ quan. Việc phát hiện và điều trị sốc nhiễm khuẩn kịp thời là rất quan trọng để cải thiện tiên lượng bệnh nhân.

>>>Xem thêm: Tìm hiểu lâm sàng nội khoa nền tảng

Vậy nói chung khi gặp bệnh nhân sốc, bước đầu chúng ta sẽ điều trị như thế nào?

Mặc dù nguyên nhân cơ bản của các loại sốc này khác nhau, mục tiêu chính của điều trị là khôi phục tưới m.áu và oxy hóa mô đầy đủ. Do đó 2 bước cơ bản để điều trị sốc luôn là bù dịch và vận mạch. Do đó tuỳ vào loại sốc khác nhau mà chúng ta ưu tiên bù dịch hay vận mạch hoặc cả hai. Cụ thể là

Bù Dịch: Cần thiết trong sốc giảm thể tích, sốc nhiễm khuẩn và sốc phản vệ để khôi phục thể tích nội mạch.

Thuốc Vận Mạch: Sử dụng trong sốc tim, sốc nhiễm khuẩn và sốc thần kinh để hỗ trợ huyết áp và cải thiện tưới m.áu. Ví dụ: norepinephrine và dopamine.

Ngoài ra, tuỳ thuộc vào loại sốc mà chúng ta có các điều trị nguyên nhân cụ thể khác nhau.

Tóm lại, đối với mọi trường hợp sốc, việc nhận biết sớm là yếu tố then chốt để chẩn đoán và điều trị kịp thời. Chỉ khi can thiệp nhanh, tiên lượng sống mới được cải thiện và nguy cơ tổn thương đa cơ quan mới giảm thiểu tối đa. Điều này đặc biệt quan trọng khi đi lâm sàng, giúp sinh viên y khoa thực hành tốt kỹ năng nhận diện, đánh giá và xử trí các tình huống khẩn cấp, đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị cho bệnh nhân.

Mời các bạn cùng xem bài giảng Nội Khoa - Bệnh Lý Van Tim

Stk duy nhất: 9339308997, Vietcombank, NGO NGHIA DUC

Zalo/ Sđt: 0339.308.997

Notice (8): Undefined index: image_avatar [/home/kbbcutgf/public_html/tmp/cache/views/fbd3260556164def73f4e4e72b6c21bfc44b2db3_0.file.view_tacgia.tpl.php, line 36]

Code Context

$_prefixVariable21=ob_get_clean();
echo $_smarty_tpl->tpl_vars['this']->value->LazyLoad->renderImage(array('src'=>$_prefixVariable21.((string)$_smarty_tpl->tpl_vars['article_info']->value['attributes']['tacgia']['detail']['image_avatar']),'alt'=>((string)$_smarty_tpl->tpl_vars['article_info']->value['attributes']['tacgia']['detail']['ArticlesContent']['name']),'class'=>'img-fluid'));?>

$_smarty_tpl = object(Smarty_Internal_Template) {
	_objType => (int) 2
	smarty => object(Smarty) {}
	source => object(Smarty_Template_Source) {}
	inheritance => null
	template_resource => '/home/kbbcutgf/public_html/templates/app01/element/../block/article_detail/view_tacgia.tpl'
	mustCompile => false
	templateId => '/home/kbbcutgf/public_html/coredaca/src/View/#file:/home/kbbcutgf/public_html/templates/app01/element/../block/article_detail/view_tacgia.tpl###0'
	scope => (int) 0
	isRenderingCache => false
	startRenderCallbacks => []
	endRenderCallbacks => []
	cache_id => null
	compile_id => null
	caching => (int) 0
	compile_check => (int) 1
	cache_lifetime => (int) 6000
	tplFunctions => []
	_cache => []
	template_class => 'Smarty_Internal_Template'
	tpl_vars => [
		'SCRIPT_NAME' => object(Smarty_Variable) {},
		'nh_admin_bar' => object(Smarty_Variable) {},
		'blocks' => object(Smarty_Variable) {},
		'structure' => object(Smarty_Variable) {},
		'page_code' => object(Smarty_Variable) {},
		'cache_page' => object(Smarty_Variable) {},
		'schema_data' => object(Smarty_Variable) {},
		'breadcrumb' => object(Smarty_Variable) {},
		'seo_info' => object(Smarty_Variable) {},
		'data_init' => object(Smarty_Variable) {},
		'this' => object(Smarty_Variable) {},
		'row' => object(Smarty_Variable) {},
		'block_info' => object(Smarty_Variable) {},
		'block_config' => object(Smarty_Variable) {},
		'block_code' => object(Smarty_Variable) {},
		'data_extend' => object(Smarty_Variable) {},
		'data_block' => object(Smarty_Variable) {},
		'block_type' => object(Smarty_Variable) {},
		'data_sub_menu' => object(Smarty_Variable) {},
		'parent_menu_code' => object(Smarty_Variable) {},
		'article_info' => object(Smarty_Variable) {}
	]
	parent => object(Smarty) {}
	config_vars => []
	ext => object(Smarty_Internal_Extension_Handler) {}
	compiled => object(Smarty_Template_Compiled) {}
}
$_prefixVariable21 = 'https://cdn.meduc.vn'

content_677b99697994e4_74366395 - /home/kbbcutgf/public_html/tmp/cache/views/fbd3260556164def73f4e4e72b6c21bfc44b2db3_0.file.view_tacgia.tpl.php, line 36
Smarty_Template_Resource_Base::getRenderedTemplateCode() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_template_resource_base.php, line 123
Smarty_Template_Compiled::render() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_template_compiled.php, line 114
Smarty_Internal_Template::render() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_template.php, line 216
Smarty_Internal_TemplateBase::_execute() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_templatebase.php, line 232
Smarty_Internal_TemplateBase::fetch() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_templatebase.php, line 116
App\View\SmartyView::_render() - APP/View/SmartyView.php, line 158
Cake\View\View::_renderElement() - CORE/src/View/View.php, line 1645
Cake\View\View::element() - CORE/src/View/View.php, line 654
content_677b98091ced75_22955254 - /home/kbbcutgf/public_html/tmp/cache/views/c1e038fc600363bd6548862f510723ef41d9d723_0.file.block.tpl.php, line 55
Smarty_Template_Resource_Base::getRenderedTemplateCode() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_template_resource_base.php, line 123
Smarty_Template_Compiled::render() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_template_compiled.php, line 114
Smarty_Internal_Template::render() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_template.php, line 216
Smarty_Internal_TemplateBase::_execute() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_templatebase.php, line 232
Smarty_Internal_TemplateBase::fetch() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_templatebase.php, line 116
App\View\SmartyView::_render() - APP/View/SmartyView.php, line 158
Cake\View\View::_renderElement() - CORE/src/View/View.php, line 1645

Notice (8): Undefined index: ArticlesContent [/home/kbbcutgf/public_html/tmp/cache/views/fbd3260556164def73f4e4e72b6c21bfc44b2db3_0.file.view_tacgia.tpl.php, line 36]

Code Context

$_prefixVariable21=ob_get_clean();
echo $_smarty_tpl->tpl_vars['this']->value->LazyLoad->renderImage(array('src'=>$_prefixVariable21.((string)$_smarty_tpl->tpl_vars['article_info']->value['attributes']['tacgia']['detail']['image_avatar']),'alt'=>((string)$_smarty_tpl->tpl_vars['article_info']->value['attributes']['tacgia']['detail']['ArticlesContent']['name']),'class'=>'img-fluid'));?>

$_smarty_tpl = object(Smarty_Internal_Template) {
	_objType => (int) 2
	smarty => object(Smarty) {}
	source => object(Smarty_Template_Source) {}
	inheritance => null
	template_resource => '/home/kbbcutgf/public_html/templates/app01/element/../block/article_detail/view_tacgia.tpl'
	mustCompile => false
	templateId => '/home/kbbcutgf/public_html/coredaca/src/View/#file:/home/kbbcutgf/public_html/templates/app01/element/../block/article_detail/view_tacgia.tpl###0'
	scope => (int) 0
	isRenderingCache => false
	startRenderCallbacks => []
	endRenderCallbacks => []
	cache_id => null
	compile_id => null
	caching => (int) 0
	compile_check => (int) 1
	cache_lifetime => (int) 6000
	tplFunctions => []
	_cache => []
	template_class => 'Smarty_Internal_Template'
	tpl_vars => [
		'SCRIPT_NAME' => object(Smarty_Variable) {},
		'nh_admin_bar' => object(Smarty_Variable) {},
		'blocks' => object(Smarty_Variable) {},
		'structure' => object(Smarty_Variable) {},
		'page_code' => object(Smarty_Variable) {},
		'cache_page' => object(Smarty_Variable) {},
		'schema_data' => object(Smarty_Variable) {},
		'breadcrumb' => object(Smarty_Variable) {},
		'seo_info' => object(Smarty_Variable) {},
		'data_init' => object(Smarty_Variable) {},
		'this' => object(Smarty_Variable) {},
		'row' => object(Smarty_Variable) {},
		'block_info' => object(Smarty_Variable) {},
		'block_config' => object(Smarty_Variable) {},
		'block_code' => object(Smarty_Variable) {},
		'data_extend' => object(Smarty_Variable) {},
		'data_block' => object(Smarty_Variable) {},
		'block_type' => object(Smarty_Variable) {},
		'data_sub_menu' => object(Smarty_Variable) {},
		'parent_menu_code' => object(Smarty_Variable) {},
		'article_info' => object(Smarty_Variable) {}
	]
	parent => object(Smarty) {}
	config_vars => []
	ext => object(Smarty_Internal_Extension_Handler) {}
	compiled => object(Smarty_Template_Compiled) {}
}
$_prefixVariable21 = 'https://cdn.meduc.vn'

content_677b99697994e4_74366395 - /home/kbbcutgf/public_html/tmp/cache/views/fbd3260556164def73f4e4e72b6c21bfc44b2db3_0.file.view_tacgia.tpl.php, line 36
Smarty_Template_Resource_Base::getRenderedTemplateCode() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_template_resource_base.php, line 123
Smarty_Template_Compiled::render() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_template_compiled.php, line 114
Smarty_Internal_Template::render() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_template.php, line 216
Smarty_Internal_TemplateBase::_execute() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_templatebase.php, line 232
Smarty_Internal_TemplateBase::fetch() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_templatebase.php, line 116
App\View\SmartyView::_render() - APP/View/SmartyView.php, line 158
Cake\View\View::_renderElement() - CORE/src/View/View.php, line 1645
Cake\View\View::element() - CORE/src/View/View.php, line 654
content_677b98091ced75_22955254 - /home/kbbcutgf/public_html/tmp/cache/views/c1e038fc600363bd6548862f510723ef41d9d723_0.file.block.tpl.php, line 55
Smarty_Template_Resource_Base::getRenderedTemplateCode() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_template_resource_base.php, line 123
Smarty_Template_Compiled::render() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_template_compiled.php, line 114
Smarty_Internal_Template::render() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_template.php, line 216
Smarty_Internal_TemplateBase::_execute() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_templatebase.php, line 232
Smarty_Internal_TemplateBase::fetch() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_templatebase.php, line 116
App\View\SmartyView::_render() - APP/View/SmartyView.php, line 158
Cake\View\View::_renderElement() - CORE/src/View/View.php, line 1645

Notice (8): Trying to access array offset on value of type null [/home/kbbcutgf/public_html/tmp/cache/views/fbd3260556164def73f4e4e72b6c21bfc44b2db3_0.file.view_tacgia.tpl.php, line 36]

Code Context

$_prefixVariable21=ob_get_clean();
echo $_smarty_tpl->tpl_vars['this']->value->LazyLoad->renderImage(array('src'=>$_prefixVariable21.((string)$_smarty_tpl->tpl_vars['article_info']->value['attributes']['tacgia']['detail']['image_avatar']),'alt'=>((string)$_smarty_tpl->tpl_vars['article_info']->value['attributes']['tacgia']['detail']['ArticlesContent']['name']),'class'=>'img-fluid'));?>

$_smarty_tpl = object(Smarty_Internal_Template) {
	_objType => (int) 2
	smarty => object(Smarty) {}
	source => object(Smarty_Template_Source) {}
	inheritance => null
	template_resource => '/home/kbbcutgf/public_html/templates/app01/element/../block/article_detail/view_tacgia.tpl'
	mustCompile => false
	templateId => '/home/kbbcutgf/public_html/coredaca/src/View/#file:/home/kbbcutgf/public_html/templates/app01/element/../block/article_detail/view_tacgia.tpl###0'
	scope => (int) 0
	isRenderingCache => false
	startRenderCallbacks => []
	endRenderCallbacks => []
	cache_id => null
	compile_id => null
	caching => (int) 0
	compile_check => (int) 1
	cache_lifetime => (int) 6000
	tplFunctions => []
	_cache => []
	template_class => 'Smarty_Internal_Template'
	tpl_vars => [
		'SCRIPT_NAME' => object(Smarty_Variable) {},
		'nh_admin_bar' => object(Smarty_Variable) {},
		'blocks' => object(Smarty_Variable) {},
		'structure' => object(Smarty_Variable) {},
		'page_code' => object(Smarty_Variable) {},
		'cache_page' => object(Smarty_Variable) {},
		'schema_data' => object(Smarty_Variable) {},
		'breadcrumb' => object(Smarty_Variable) {},
		'seo_info' => object(Smarty_Variable) {},
		'data_init' => object(Smarty_Variable) {},
		'this' => object(Smarty_Variable) {},
		'row' => object(Smarty_Variable) {},
		'block_info' => object(Smarty_Variable) {},
		'block_config' => object(Smarty_Variable) {},
		'block_code' => object(Smarty_Variable) {},
		'data_extend' => object(Smarty_Variable) {},
		'data_block' => object(Smarty_Variable) {},
		'block_type' => object(Smarty_Variable) {},
		'data_sub_menu' => object(Smarty_Variable) {},
		'parent_menu_code' => object(Smarty_Variable) {},
		'article_info' => object(Smarty_Variable) {}
	]
	parent => object(Smarty) {}
	config_vars => []
	ext => object(Smarty_Internal_Extension_Handler) {}
	compiled => object(Smarty_Template_Compiled) {}
}
$_prefixVariable21 = 'https://cdn.meduc.vn'

content_677b99697994e4_74366395 - /home/kbbcutgf/public_html/tmp/cache/views/fbd3260556164def73f4e4e72b6c21bfc44b2db3_0.file.view_tacgia.tpl.php, line 36
Smarty_Template_Resource_Base::getRenderedTemplateCode() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_template_resource_base.php, line 123
Smarty_Template_Compiled::render() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_template_compiled.php, line 114
Smarty_Internal_Template::render() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_template.php, line 216
Smarty_Internal_TemplateBase::_execute() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_templatebase.php, line 232
Smarty_Internal_TemplateBase::fetch() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_templatebase.php, line 116
App\View\SmartyView::_render() - APP/View/SmartyView.php, line 158
Cake\View\View::_renderElement() - CORE/src/View/View.php, line 1645
Cake\View\View::element() - CORE/src/View/View.php, line 654
content_677b98091ced75_22955254 - /home/kbbcutgf/public_html/tmp/cache/views/c1e038fc600363bd6548862f510723ef41d9d723_0.file.block.tpl.php, line 55
Smarty_Template_Resource_Base::getRenderedTemplateCode() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_template_resource_base.php, line 123
Smarty_Template_Compiled::render() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_template_compiled.php, line 114
Smarty_Internal_Template::render() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_template.php, line 216
Smarty_Internal_TemplateBase::_execute() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_templatebase.php, line 232
Smarty_Internal_TemplateBase::fetch() - ROOT/vendor/smarty/smarty/libs/sysplugins/smarty_internal_templatebase.php, line 116
App\View\SmartyView::_render() - APP/View/SmartyView.php, line 158
Cake\View\View::_renderElement() - CORE/src/View/View.php, line 1645